
Υπάρχει μια γαλλική λέξη που στη βικτωριανή περίοδο έγινε διεθνής: demimonde. Δηλώνει τη γυναίκα που πατάει ταυτόχρονα σε δύο ηθικά αντίθετους μισούς κόσμους. Τα σημερινά της αντίστοιχα (κυρία και ερωμένη, και του σαλονιού και του λιμανιού) κρύβουν την τόλμη της αυθεντικής demimonde, η οποία απέρριπτε την ασφάλεια και την υποκρισία της διπλής ηθικής. Επίσης, κρύβουν την επαναστατικότητά της, καθώς με την στάση της γεφύρωνε δύο αμοιβαία αποκλεισμένους κόσμους.
Το pin-up, που επίσης γεννήθηκε τη βικτωριανή περίοδο, είχε μια παρόμοια διττή φύση, ήταν ένα είδος demimonde σε πολλά επίπεδα. Εικαστικά, βρισκόταν ανάμεσα στην υψηλή τέχνη που απεικόνιζε γυμνές θεότητες, και στη «ρυπαρή» – φωτογραφική – πορνογραφία με τα απόκληρα μοντέλα. Κοινωνικά, έφερνε στη δημόσια σφαίρα τον ερωτισμό, ο οποίος ανήκε αυστηρά στην ιδιωτική σφαίρα. Σε βαθύτερο ψυχολογικό επίπεδο, παράλληλα με την επιθυμία πρόβαλε και τον φόβο που ενέπνεε στους περισσότερους μια έντονα ερωτική γυναίκα· παράδειγμα οι πρώτες αστέρες του Χόλυγουντ (ένα από τα δημοφιλέστερα θέματά του), οι οποίες λόγω της έντονης σεξουαλικότητάς τους, ονομάστηκαν και «βαμπ», από το βαμπίρ.
Τις περισσότερες φορές, βέβαια, το κορίτσι του pin-up δεν εμπνέει φόβο παρά μόνο επιθυμία. Είναι ζωγραφισμένο, φοράει λίγα ρούχα και προσφέρει κρυφές ματιές κάτω από αυτά. Ο ερωτισμός της κλειδαρότρυπας, κυρίαρχος σε όλη τη δυτική ιστορία, εμπεριέχει επίσης την έννοια demimonde. Μια κλειστή πόρτα και μια κλειδαρότρυπα χωρίζουν κυριολεκτικά τον κόσμο στα δύο: στον ερωτικό κόσμο που παρατηρείται και στον καθωσπρέπει κόσμο που παρατηρεί. Και σε μια πρόσθετη παραδοξότητα, όπως γνωρίζουμε από τα γυμνά της δυτικής τέχνης, στο βλέμμα των καθωσπρέπει θεατών κυριαρχεί η αμαρτία, ενώ η απεικονιζόμενη ερωτική κοπέλα ακτινοβολεί αθωότητα.
Μια ιδιαίτερα γοητευτική πλευρά της διττής φύσης του pin-up πηγάζει από το ότι η βικτωριανή περίοδος υπήρξε το βασίλειο της διπλής ηθικής. Στο φως της ημέρας, τα μέλη της καθωσπρέπει κοινωνίας αρνούνταν όλων των ειδών τις απολαύσεις (ιδιαίτερα τις σωματικές) και κάλυπταν μέχρι και τα πόδια των τραπεζιών, μην τύχει και τους προκαλέσουν «βρώμικες» σκέψεις. Την ίδια στιγμή όμως, στο σκοτεινό περιθώριο της κοινωνίας, πορνεία και πορνογραφία γνώριζαν τη μεγαλύτερη άνθιση στην ιστορία. Και φυσικά, οι ηθικά αντίθετοι κόσμοι που δημιουργούνταν παρέμεναν αυστηρά αποκλεισμένοι μεταξύ τους. Αυτοί που ήταν στο φως υποκρίνονταν ότι δεν ήξεραν τι συμβαίνει στο σκοτάδι, και αυτοί που ήταν στο σκοτάδι δεν γίνονταν ποτέ αποδεκτοί στο φως. Σε αυτό το περιβάλλον, όταν κάτι πατά ανοιχτά στους δύο αντίθετους κόσμους, αμφισβητεί το υποκριτικό κατεστημένο. Και οι τολμηρές εικόνες του pin-up κυκλοφορούσαν μέσα από τα έντυπα ευρείας κυκλοφορίας· ήταν το πιο δημόσιο βήμα της εποχής.
Μια ιδιαίτερα γοητευτική πλευρά της διττής φύσης του pin-up πηγάζει από το ότι η βικτωριανή περίοδος ήταν το βασίλειο της διπλής ηθικής
Ένας άλλος τομέας όπου το pin-up επεδείκνυε, μάλλον αναπάντεχα, διττή και αμφίσημη λειτουργία, ήταν η θέση της γυναίκας. Αντικειμενικά το pin-up μείωνε τη γυναίκα, καθώς την αντιμετώπιζε ως απόλυτο σεξουαλικό αντικείμενο. Από την άλλη μεριά όμως, έφερε έναν φρέσκο αέρα ανανέωσης, εξελίχθηκε παράλληλα με τα πρώτα κινήματα της γυναικείας απελευθέρωσης, κι ενίοτε τα βοήθησε.
Ο κόσμος προχωρούσε διαρκώς μπροστά, ώσπου στα μέσα της δεκαετίας του 1960 ό,τι είχε απομείνει από την αυστηρή και γκρίζα βικτωριανή κληρονομιά εξαϋλώθηκε μέσα στο πολύχρωμο κίνημα των χίπις και τη σεξουαλική επανάσταση. Η διπλή ηθική μετατράπηκε σε μουσειακό είδος, το γυμνό μπορούσε να εκτίθεται ελεύθερα στο φως, τα κυριότερα αιτήματα των γυναικών είχαν γίνει αποδεκτά. Το pin-up έσβησε καθώς είχε χάσει το φυσικό του πεδίο - ή είχε ολοκληρώσει την αποστολή του.
Η περιήγησή μας στον πολύμορφο κόσμο του pin-up θα ξεκινήσει από το ιστορικό του πλαίσιο και την πρώτη μορφή μέσων μαζικής επικοινωνίας, τα έντυπα.