top of page

Στα μέσα του δεκάτου ενάτου αιώνα ο αστικός πληθυσμός είχε διπλασιαστεί. Η εισαγωγή της δημόσιας εκπαίδευσης μείωσε τον αναλφαβητισμό και η μεσαία τάξη γνώρισε μεγάλη οικονομική πρόοδο. Για πρώτη φορά στην ιστορία, μια σημαντική μερίδα του πληθυσμού μπορούσε να διαβάζει και να διαθέτει κάποια χρήματα για διασκέδαση. 

Την ίδια εποχή εφευρέθηκε η φωτογραφία, εμφανίστηκαν νέες τεχνικές τυπογραφίας και εφευρέθηκε ο σιδηρόδρομος. Ένα παράπλευρο αποτέλεσμα ήταν πως τα έντυπα έγιναν ομορφότερα, φτηνότερα και έφταναν γρήγορα παντού. Όλα αυτά συνδυάστηκαν και μετά το 1865 τα έντυπα καθιερώθηκαν ως κύρια μορφή ψυχαγωγίας. Έτσι γεννήθηκε η μαζική επικοινωνία. 

Τα εικονογραφημένα έντυπα είχαν τη μεγαλύτερη ζήτηση. Καθώς δεν υπήρχε ακόμα έγχρωμη φωτογραφία (και δεν θα υπήρχε για αρκετές δεκαετίες) οι έγχρωμες εικόνες των εντύπων φιλοτεχνούνταν από ζωγράφους. Ένα μέρος της αναπαραστατικής ζωγραφικής, που είχε έτσι κι αλλιώς εκπέσει λόγω της φωτογραφίας, άρχισε να διαχωρίζεται από την υψηλή τέχνη και ονομάστηκε «εικονογράφηση» (illustration). Το pin-up ήταν υπο-είδος της νέας τέχνης της εικονογράφησης. Η ερωτική γυναίκα, ένα θέμα που υπήρξε ανέκαθεν αγαπητό στην υψηλή τέχνη, μετατράπηκε έτσι σε μαζικό, καταναλωτικό αγαθό.

Τις περισσότερες φορές, οι γυναίκες του pin-up απέπνεαν, όπως οι γυμνές θεότητες της υψηλής τέχνης, σεμνότητα και αθωότητα (και έγιναν έτσι ευκολότερα αποδεκτές από το συντηρητικό κοινό). Υπήρχαν όμως και φορές που έπαιζαν με τα όρια. 

Οι αναγνώστες διακοσμούσαν τους τοίχους με έντυπες εικονογραφήσεις όλων των ειδών, οι οποίες έπαιζαν έτσι τον ρόλο των «πινάκων» για τη λαϊκή τάξη. Μόνο όμως οι εικονογραφήσεις αισθησιακών γυναικών ονομάστηκαν «pin-up»: ήταν «αυτό που μπορεί να καρφιτσωθεί». Οι εικόνες αισθησιακών γυναικών, ανάλογα με την εποχή, είχαν διάφορες ονομασίες: «γαλλικές καρτ-ποστάλ», «καρτ-ντε-βιζίτ», «το όμορφο κορίτσι», «εικόνες τσιζ-κέικ», κλπ. Ο όρος «pin-up» εμφανίστηκε στα χρόνια του Δευτέρου Παγκοσμίου  Πολέμου· εδώ χρησιμοποιείται χάριν ευκολίας για όλες τις περιόδους.

 

Ανάμεσα στους συντάκτες των πρώτων εντύπων βρίσκονταν μερικοί από τους σημαντικότερους λογοτέχνες της εποχής: Ντίκενς, Τουέιν, Μέλβιλ, Ουγκώ, Ζολά, κλπ. Μαζί με τους εικονογράφους αποτελούσαν τις σελέμπριτι του τότε, το αντίστοιχο των σημερινών τηλεπαρουσιαστών και ινφλουένσερ. Επί έναν αιώνα διαμόρφωναν τις προτιμήσεις, το χιούμορ, την ηθική, τις αγοραστικές συνήθειες του κοινού. Ειδικά οι εικονογράφοι του pin-up, έπαιξαν – ερήμην τους – σημαντικό ρόλο και στην εξέλιξη της γυναικείας χειραφέτησης. Επρόκειτο για ένα από τα πιο αμφιλεγόμενα κινήματα της εποχής.

Το pin-up ήταν υπο-είδος της νέας τέχνης της εικονογράφησης

bottom of page